Ochrona honoru i godności

Jeszcze niedawno znaczny rezonans społeczny wywoływały sprawy sądowe związane z ochroną praw człowieka, dziś zaś coraz większe zainteresowanie wzbudzają sprawy dotyczące ochrony honoru i godności, tym bardziej że ich bohaterami często stają się osoby znane w całym kraju. Jednak wielu nasuwają się wątpliwości: czy zwykły, nie tak znany obywatel może bronić swojego honoru i godności w sądzie i otrzymać nie tylko odszkodowanie za krzywdę moralną, ale także kompensację materialną?

Prawo jednoznacznie stwierdza, że każdy obywatel ma prawo żądać w sądzie sprostowania rozpowszechnionych informacji, które szkalują jego reputację zawodową lub godność, o ile pozwany nie zdoła udowodnić, że te informacje są prawdziwe. Cecha charakterystyczna prowadzenia takich spraw polega na tym, że nie jest wymagane uprzednie wysunięcie roszczeń wobec pozwanego – pozew może być od razu skierowany do sądu. Równocześnie powód może zwrócić się do środków masowego przekazu, w których zamieszczono szkalujący go materiał, z żądaniem sprostowania. Jeśli sprostowanie zostanie odmówione, ta odmowa może być zaskarżona na drodze sądowej.

Trudność prowadzenia spraw o ochronę honoru i godności polega na tym, że wyrządzona szkoda w tym przypadku jest w dużym stopniu subiektywna. Ponadto w takich sprawach często poruszane są dość delikatne kwestie. Dlatego przy wnoszeniu pozwów o ochronę honoru i godności najlepiej od razu zapewnić sobie profesjonalną pomoc prawną. Udział doświadczonego prawnika pomoże też w sytuacji, gdy szkalujące informacje są rozpowszechniane anonimowo.

Uzasadnienie roszczeń powoda w rozpatrywaniu spraw o ochronę honoru i godności odbywa się na trzech płaszczyznach. Sąd ustala, po pierwsze, fakt rozpowszechnienia informacji szkalujących, po drugie określa ich szkalujący charakter, a po trzecie ustala fakt ich niezgodności z prawdą. Tylko przy przedstawieniu dowodów we wszystkich trzech zakresach pozew zostanie uwzględniony. Dowody w sprawie muszą przedstawić zarówno powód, jak i pozwany. Zadaniem powoda jest udowodnienie, że informacje szkalujące rzeczywiście zostały rozpowszechnione przez pozwanego, a pozwany z kolei musi udowodnić, że rozpowszechniane przez niego informacje są zgodne z prawdą.

Na forum prawniczym tej czy innej kancelarii często można spotkać pytania o odszkodowanie za krzywdę moralną. Wysokość takiego odszkodowania jest ustalana przez sąd na podstawie wyrządzonej szkody, indywidualnie w każdym konkretnym przypadku.